
Tüberküloz (verem), Mycobacterium tuberculosis bakterisinin yol açtığı, özellikle akciğerleri hedef alan ancak vücudun diğer organlarına da yayılabilen bulaşıcı bir enfeksiyon hastalığıdır. Beyin, böbrek, omurga gibi farklı bölgeleri de etkileyebilir. Hava yoluyla bulaştığı için, enfekte bireylerle yakın temas riski artırır.
Belirtiler genellikle yavaş gelişir. En yaygın görülen tüberküloz belirtileri şunlardır:
İki haftadan uzun süren balgamlı öksürük
Akşamları yükselen ateş
Gece terlemeleri
Ağızdan kan gelmesi (hemoptizi)
Kilo kaybı ve halsizlik
Nefes darlığı ve göğüs ağrısı
Tüberküloz, hava yoluyla bulaşır. Enfekte kişi öksürdüğünde veya konuştuğunda bakteriler havaya yayılır. Solunan bu damlacıklar hastalığın bulaşmasına neden olur.
Risk grupları:
Aynı evde yaşayanlar
Sağlık çalışanları
Kapalı ve kalabalık alanlarda uzun süre kalan bireyler
Evet, özellikle akciğer tüberkülozu bulaşıcıdır. Ancak doğru tedaviye başlandıktan birkaç hafta sonra bulaşıcılığı azalır. Bu nedenle erken tanı ve tedavi hayati önem taşır.
Tedavi uzun süreli ve disiplinli bir süreçtir.
Başlıca antibiyotikler:
İzoniyazid
Rifampisin
Pirazinamid
Tedavi süresi genellikle 6 ila 9 ay arasında değişir. İlaçların düzenli kullanımı hastalığın tamamen iyileşmesi için kritik önemdedir.
İlaç direnci gelişmiş vakalarda ise ikinci basamak antibiyotikler veya MDR (multidrug-resistant) tüberküloz tedavisi uygulanabilir.
Tanıda kullanılan yöntemler:
PPD (Tüberkülin Cilt Testi)
Balgam Mikroskopisi ve Kültürü
Bu testler sayesinde tüberkülozun varlığı, yayılımı ve tedaviye yanıtı değerlendirilir.
Kan Testleri (IGRA)
Göğüs Röntgeni
Etambutol
Tüberkülozdan korunmak için iyi havalandırılan ortamlarda bulunmak, enfekte bireylerle temastan kaçınmak ve BCG aşısını yaptırmak önemlidir. Ayrıca bağışıklık sisteminin güçlü tutulması da hastalıktan korunmada etkilidir.